فرارسیدن نوروز و نوشدن تقویم همیشه بهانه‌ای برای شادی، امید و سرزندگی بوده است، اما سال جدید را درحالی آغاز می‌کنیم که بیم و ابهام سهم بیشتری از فضای ذهنی‌مان را به خودشان اختصاص داده‌اند و بسیاری از ما حتی نمی‌توانیم تصویر ذهنی‌ای از آینده کوتاه‌مدتِ پیش‌روی‌مان خلق کنیم. در یادداشتی که برای شروع سال قبل نوشته بودم، به دشواری‌های سال ۹۸ و لزوم انتخاب‌های سخت اشاره کرده بودم. شکی نیست که مفهوم انتخاب‌های سخت به ویژه با توجه به بیم ها و امیدهای سال ۹۹ به همان اندازه و حتی بیشتر مصداق خواهد داشت و تا زمانی که اهمیت انتخاب کردن را درک نکنیم، با مجموعه‌ای از چالش‌های ریز و درشت ناشی از به تعویق‌انداختن انتخاب‌ها مواجه خواهیم بود.
کافی‌ست تا به چالش این روزهای کشور دقت کنیم، اگر انتخاب‌های درستی داشتیم و استراتژی هوشمندانه‌ای در قبال ویروس کووید ۱۹ در پیش گرفته بودیم، متحمل این حجم از هزینه‌های سنگین مادی و غیرمادی نمی‌شدیم، اما عدم انتخاب و به تعویق انداختن تصمیم‌گیری‌ها در مواردی مانند قرنطینه شهرها، توزیع اقلام دارویی و بهداشتی، منع سفرها و رفت‌آمدهای غیرضروری و تعطیلی اصناف در وهله اول سبب گسترش بیماری شد و به دلیل ایجاد هزینه‌های مادی و غیرمادی، در وهله بعدی تبعات جبران‌ناپذیری هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ اجتماعی دربرخواهد داشت.
همان‌گونه که در ابتدای یادداشت اشاره کردم، سال ۹۹ با بیم‌ها و ابهام‌های متعددی آغاز شده است. پیامدهای اقتصادی ناشی از شیوع کووید ۱۹ احتمالاً تا مدت‌ها اقتصاد نحیف کشور را آزار خواهند داد و صنایعی مانند گردشگری، رستوران‌داری، سرگرمی و حمل‌ونقل بیشترین آسیب‌ها را می‌بینند. تعطیلی دائم یا موقت بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی به تولید ناخالص داخلی لطمه می‌زند و اثر این لطمه خود را به شکل کاهش قدرت خرید عمومی و در نتیجه کاهش سطح تقاضا نشان خواهد داد. در نتیجه، سال ۹۹ چشم‌انداز اقتصادی چندان خوشایندی را با خود به همراه نمی‌آورد. متغیرهای دیگری به غیر از کووید ۱۹ هم بر این بیم و هراس‌ها تاثیرگذارند. کاهش قیمت نفت عملاً فرصت کسب درآمد از این ثروت خدادادی را حتی در همین سطح محدود از ما خواهد گرفت و افزایش سطح ذخایر و انبارهای جهانی بسیاری از محصولات فلزی، افت شدید قیمت مواد خام معدنی را در پی خواهد داشت. بدین‌ترتیب درآمدهای دولت بیش از پیش کاهش می‌یابند، منابع مالی کمتری به طرح‌های عمرانی تخصیص داده می‌شود و افت تقاضای کالا و خدمات دولت، شکاف رکود را تعمیق می‌کند و قدرت خرید عمومی جامعه را کاهش می‌دهد. پیامدهایی مانند افزایش کسری بودجه دولت، کاهش شدید درآمدهای مالیاتی و نوسان‌های مخرب ارزی در پی این چرخه شکل خواهند گرفت و باید شدت یافتن احتمالی تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های نقل و انتقال پول به سبب نپذیرفتن FATF را هم به این معجون ناشی از عدم انتخاب‌های سخت افزود. اما به فرض وقوع همه این پیامدهای نامطلوب و ناخوشایند، ما به امید زنده‌ایم و این ذات انسان است که به زیبایی و روشنایی طلوع فردا صبح امیدوار باشد.
امیدوارم در پایان سال، هنگامی‌که بیم ها و امیدهای سال ۹۹ مان را مرور می‌کنیم و به رخدادهای پیش‌آمده در طول سال و استراتژی‌مان در مواجهه با آنها نگاه می‌کنیم، توانسته باشیم انتخاب‌های بهتری هم برای زندگی شخصی، و هم برای کسب‌وکار و جامعه‌مان داشته باشیم و بابت هوشمندی، تدبیر و استقامت‌مان به خود ببالیم.
برای همه شما سلامتی و خیر را در سال جدید آرزو می‌کنم.
