حل مسئله یکی از مهم‌ترین مهارت‌های فردی در همه حرفه‌ها و در تمامی مراحل زندگی است. نقش این مهارت در حرفه مشاوره مدیریت کلیدی است، زیرا مشاوران برای شناسایی و حل مسائل سازمانی به‌کار گرفته می‌شوند و بدون در اختیار داشتن این مهارت قادر به تداوم فعالیت در قالب حرفه مشاوره مدیریت نیستند. می‌شود یادداشت‌های متعدد و مفصلی درباره اهمیت حل مسئله و روش‌ها و مدل‌های آن نوشت. اگر جست‌وجویی در منابع لاتین داشته باشید یا سری به بازار نشر بزنید هم با انبوهی از منابع، مقالات و کتاب‌های متمرکز بر مهارت حل مسئله روبه‌رو خواهید شد. آنچه در این یادداشت کوتاه مورد توجه قرار گرفته، یک رویکرد برای حل مسئله نظام مند است: الگوی DMAIC

الگوی DMAIC یک روش حل مسئله نیست، بلکه یک رویکرد برای تعیین گام‌هایی است که برای حل مسئله نظام‌مند به آن نیاز داریم. به عبارت دیگر، اگرچه این گام‌ها در نگاه اول بدیهی به نظر می‌رسند، اما غالباً نادیده انگاشته می‌شوند. در این الگو، حل مسئله نظام مند به طی کردن ۵ گام یا پرداختن به ۵ عنصر اساسی نیاز دارد:

تعریف (Define): ابتدا مسئله‌ای را که باید حل شود مشخص کنیم. اغلب تعریف دقیق مسئله منجر به تسهیل فرایند حل آن می‌شود و چه‌بسا تعریف اشتباه از یک مسئله، علاوه بر هدررفت منابع به ایجاد مسائل جدیدی بیانجامد.

اندازه‌گیری (Measure): هنگامی‌که مسئله را شناسایی کردیم، باید به دنبال اندازه‌گیری باشیم. اگر قصد داریم یک متغیر را بهبود بدهیم، اول باید بدانیم آن متغیر در وضعیت فعلی در چه شرایطی به‌سر می‌برد و به یک درک واقعی از چالش‌ها و دینامیک‌های خاص آن متغیر دست پیدا کنیم.

تحلیل (Analysis): گام تحلیل همان نقطه‌ای‌ست که داده‌ها و تجربه‌ها با هم ترکیب می‌شوند و می‌توانیم برای حل مسئله به راه‌حل دست پیدا کنیم. تحلیل ریشه‌های وقایع و علت و معلول‌ها در این گام ما را برای دستیابی به راهکارهای عملی یاری می‌کنند.

بهبود (Improve): بهبود محل عملیاتی‌شدن تغییر است. ما مسئله‌ای را که شناسایی کردیم و بر حسب اندازه‌گیری‌هایمان قائل به لزوم بهبود در آن هستیم، تحلیل کرده‌ایم و به راهکار دست یافته‌ایم و حالا موعد ایجاد تغییر به واسطه اجرای راهکار است.

کنترل (Control): اگر همه گام‌های فوق را طی کنیم، اما نظارتی بر نحوه طی فرایند و دستیابی به نتیجه نداشته باشیم، عملا نتوانسته‌ایم حل مسئله نظام مند را دنبال کنیم.

الگوی DMAIC عمدتاً در زمره روش‌های شش سیگما طبقه‌بندی می‌شود، اما منطق این الگو فارغ از همه این طبقه‌بندی‌ها در بسیاری از موضوعات و زمینه‌ها حائز ارزش است.