اگر تجربه عمیقی در حرفه مشاوره مدیریت اندوخته باشید و در یک زمینه مشخص به تخصصص و اعتبار حرفهای دست پیدا کرده باشید؛ اندک اندک روی خوش حرفه دشوار مشاوره مدیریت را هم خواهید دید: دینامیک خلق ارزش و کسب درآمد قابلتوجه. بااینحال مشاوران مدیریت حرفهای، یعنی افرادی که بخش اعظم درآمدشان را از مشاوره مدیریت کسب میکنند و در قالب یک برند حقوقی (شرکت مشاوره مدیریت) یا شخصی در سازمانهای مختلفی حضور دارند، با چالش «مدیریت جریان نقدی» مواجهند و این چالش بهخصوص در شرایط تورمی ایران، میتواند شکل آزاردهندهای هم به خود بگیرد.
این چالش عمدتا ناشی از عدم تقارن زمانی دینامیک درآمد-هزینه مشاوران مدیریت است؛ بهویژه زمانی که مشاور بنابر زمانبندی پروژه تعهدات خود را انجام داده، اما کارفرما به هر دلیلی در پرداخت تاخیر دارد. چنین موقعیتی برای مشاوران تازهکار استرسهای مضاعفی بههمراه دارد و حتی کیفیت تعاملات اجتماعی آنها را هم تحت تاثیر قرار میدهد. بهویژه آنکه چنین موقعیتی یک مسئله جدی از جنس تابآوری است. راهکار چیست؟
استراتژی اول: پرتفوی پروژه
هیچوقت در یک پروژه محصور و محدود نشوید. بهعنوان مشاور نه فقط برای مدیریت جریان نقدی، بلکه برای مدیریت مسیر حرفهای به پرتفویی از پروژهها نیاز دارید. با تشکیل یک پرتفوی هم توسعه حرفهایتان تسریع میشود و هم در موقعیتهای دشواری که بهسبب عدم تقارن دینامیک درآمد-هزینه رخ خواهد داد، با چالشهای بنیادین مواجه نمیشوید. ممکن است بخشی از این شرایط حتی ناشی از اقتضائات یک صنعت خاص (از حیث رکود یا بحرانهای مقطعی) باشد و شکلدهی پرتفویی که پروژههایی از صنایع مختلف را شامل شود، در مواجهه با این ریسک سیستماتیک هم کمککننده است.
استراتژی دوم: پرتفوی دینامیکهای درآمدی
بهعنوان یک مشاور فرصتهای متعددی در حیطههای آموزش، پژوهش، مدیریت اجرایی، حضور در هیئتمدیرهها، مشاور مقیم سازمانی، راهبری کسبوکار و دیگر گزینهها در دسترستان است. بهواسطه انتخاب هوشمندانه پرتفویی از این گزینهها دینامیک درآمدیتان را متنوع کنید تا درگیر بحران مدیریت جریان نقدی نشوید. البته باید تاکید کنم که حرفه اصلی مشاوران مدیریت «مشاوره» است، نه عناوین رنگارنگ دیگر.
استراتژی سوم: مدیریت دارایی
چه در جایگاه مشاور و چه در هر جایگاه دیگری باید استراتژی مشخصی برای مدیریت داراییهایمان داشته باشیم. انبوه گزینههای سرمایهگذاری و مدیریت دارایی از قبیل داراییهای مالی، داراییهای فیزیکی و کالایی، داراییهای نامشهود و داراییهای کلکسیونی میتوانند چالش مدیریت جریان نقدی را تا حد قابلتوجه (و گاه برای همیشه) رفع کنند. بنابراین، مدیریت دارایی را یاد بگیرید و پیش از آنکه دیر شود، برای خودتان دارایی بسازید.